Türkiye’de ikinci tip cumhurbaşkanlığı seçimlerinin ardından döviz kurlarındaki keskin yukarı yönlü hareket son günlerde yatay bir seyir izledi. Öte yandan bu yıl büyük ölçüde ikinci cinsiyet seçimlerinin ardından dolar yüzde 44,13, euro yüzde 48,21 değer kazandı. Bankacılık bölümünde yılbaşından bu yana mevduatın dolarizasyonu artıyor. Ekonomistlerin getirileri dövize endeksli olduğu için mevduatta dolarizasyon oranına kur korumalı mevduatı da dahil ediyorlar. Buna göre, bankacılık branşında mevduatta yani döviz mevduatı ile döviz mevduatında dolarizasyonun toplam mevduata oranı yüzde 67,7’ye yükseldi. Sene başında bu oran yüzde 62 idi.
YILA GÖRE 5,5 PUAN ARTIŞI
Ekonomim’den Şebnem Turhanlı’nın haberine göre, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) haftalık verilerine göre, bankacılık dairesindeki toplam mevduat 28 Temmuz haftası itibarıyla 12 trilyon 539 milyar 477 milyon liraya yükseldi. KKM dahil TL mevduat 7 trilyon 177 milyar 132 milyon TL’ye, kur korumalı mevduat ise 3 trilyon 132 milyar 468 milyon TL’ye yükseldi. Döviz mevduatı ise 5 trilyon 362 milyar 344 milyon lira oldu. Ekonomistler, getirileri dövize endeksli olduğundan, döviz cinsinden mevduatlarla birlikte para korumalı mevduatları da değerlendirmektedir. Edinilen bilgiye göre, KKM hariç TL mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 32,25 olarak hesaplanırken, kur korumalı mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 24,98’e yükseldi. Yabancı para mevduatın toplam mevduata oranı yüzde 42,76 oldu. Böylece, iktisatçıların mevduatın dolarizasyon oranı olarak takip ettiği döviz mevduatı ile döviz mevduatının oranı yüzde 67,74’e yükseldi. Bu, yılın başına göre 5,5 puanlık bir artışa işaret ediyor.
TL mevduatın KKM hariç toplam mevduata oranı yılbaşında yüzde 37,74 oldu. Mart ayının son haftalarında KKM hariç TL mevduatın payı yüzde 42’nin üzerine çıktı. Sene başında yüzde 15 civarında olan para korumalı mevduatın toplam mevduat içindeki oranı hızla artarak 28 Temmuz itibarıyla yüzde 25’e yükseldi. 28 Temmuz itibarıyla yüzde 42,8’e geriledi. Ancak KKM’deki artış nedeniyle mevduatta dolarizasyon oranı yılbaşına göre yükseldi.
DOLAR/TL VARSAYIMLARI YÜKSELİYOR
Bu hafta daha yatay bir seyir izlese de, yılsonu kur beklentileri de yükseliyor. Deutsche Bank yılsonu dolar/TL tahminini 27 TL’den 32 TL’ye yükseltti. Banka analistleri, 2024 yıl sonu dolar/TL tahminlerini 35 olarak açıkladılar. Banka analistleri, revizyonlarına bağlı olarak fiyat artış eğilimini ve “politika yapıcıların enflasyonu daha sürdürülebilir bir patikaya döndürmede yaşadıkları güçlükleri” dile getirdiler. Analistler 2024 sonu dolar/TL alacaklarını 35 olarak açıkladı.
HSBC, daha önce 27 olan dolar/TL varsayımını da 29’a çıkardı. Banka stratejistleri Murat Toprak ve Charlotte Ong, yüksek enflasyon beklentilerine atıfta bulunarak 2024 yılı için 32 dolar/TL varsayımında bulundu.
Sadece yabancı kuruluşlar değil, yerli kuruluşların yılsonu dolar/TL varsayımları da yükseltildi. İş Yatırım, son Para Politikası Kurulu toplantısının ardından piyasa taleplerinin altına düşen faiz adımları nedeniyle 2023 yılsonu için 30,00 TL olan (Haziran’da 28 TL) olan ABD dolar kuru tahminini 32 TL’ye yükseltti.
VADELİ MEVDUAT FAİZİNDE 3 AYA KADAR DÜŞÜŞ
TL mevduat faizlerinde ise Merkez Bankası’nın sadeleşme adımları kapsamında gerileme sürüyor. Merkez Bankası verilerine göre haziran ortasında ortalama yüzde 40’ın üzerine çıkan 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi yüzde 30’un altına indi. Verilere göre, 28 Temmuz itibarıyla 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizi ortalama yüzde 29,32’ye geriledi. 6 aya kadar vadeli TL mevduat faizi ise 28 Temmuz haftasında bir önceki haftaya göre 2,6 puan artarak yüzde 26,76 oldu.
